Qua nhiều thập kỷ, các nghiên cứu đã chỉ ra EQ (trí tuệ cảm xúc) đóng vai trò quan trọng thể hiện sự khác biệt của một người so với những người còn lại. EQ là một khái niệm, một điều gì đó thuộc về mỗi người tưởng chừng như vô hình. Tuy nhiên, nó lại ảnh hưởng đến cách mỗi người quản lý hành vi, điều hướng sự phức tạp của xã hội và đưa ra những quyết định cá nhân để đạt được kết quả tích cực.
EQ cho bạn biết rõ mình có những gì và thiếu những gì để cải thiện. Và sau đây là những đặc điểm để nhận biết bạn có phải là người có chỉ số EQ cao hay không.
1. Bạn có vốn từ vựng cảm xúc phong phú
Ai cũng có những cảm xúc riêng, nhưng rất ít người biết được khi nó xảy đến. Nghiên cứu chỉ ra 36% người có khả năng xác định điều này. Khi không phân biệt được tính chất của cảm xúc, người ta thường dễ bị hiểu lầm và có những hành động và lựa chọn sai lầm.
Những người có EQ cao có khả năng làm chủ cảm xúc của họ vì họ hiểu và sử dụng vốn từ vựng biểu hiện cảm xúc để khống chế hoặc điều chỉnh. Trong khi nhiều người đơn giản chỉ có thể miêu tả về bản thân mình là “xấu”, “đẹp”… thì những người có EQ lại có thể xác định họ có cảm thấy tức giận, cáu kỉnh,… hay không? Là thất vọng, là suy sụp, lo lắng,… Vốn từ càng cụ thể, rõ rằng, bạn càng hiểu rõ hơn về cảm xúc của mình. Và khi xác định được nó, bạn có thể tìm ra nguyên nhân gây ra nó và tìm biện pháp xử lý.
2. Bạn quan tâm đến mọi người
Không quan trọng là ai đó hướng nội hay hướng ngoại, những người có chỉ số EQ cao thường rất quan tâm đến mọi người. Đó là biểu hiện của sự đồng cảm, một trong những đặc điểm quan trọng xác định người có chỉ số EQ cao.
3. Bạn hiểu rõ những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân
Những người có chỉ số EQ cao không chỉ có vốn từ vựng đa dạng về cảm xúc mà còn hiểu rất rõ điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. Điểm này giúp mỗi người phát huy những điều tích cực và hạn chế những thói quen tiêu cực.
4. Bạn là thẩm phán của tính cách
Phần lớn EQ xuất phát từ nhận thức xã hội, khả năng hiểu người khác, biết họ đang nói gì và hiểu những điều mà người khác đang phải trải qua. Theo thời gian, kỹ năng này được tôi luyện khiến bạn trở thành một thẩm phán đặc biệt của những tính cách. Bạn hiểu tất cả những điều mọi người đang nói và hiểu mong muốn của mỗi người, ngay cả những người thường ít biểu hiện cảm xúc ra bên ngoài.
Nếu bạn hiểu rất rõ mình là ai, thật khó để ai đó nói hay làm điều gì đó khiến bạn cảm thấy quê mùa. Những người có chỉ số EQ cao là những người tự tin, mạnh mẽ bởi họ hiểu rất rõ mình đang làm gì và nói gì.
5. Bạn biết cách buông bỏ những sai lầm
Những người có chỉ số EQ cao biết cách tránh xa những sai lầm. Bằng cách luôn giữ bản thân tránh xa sai lầm ở một khoảng cách nhất định, họ biết cách nỗ lực để đạt được những thành công trong tương lai. Những người gắn bó quá lâu với những sai lầm thường không biết cân bằng những cảm xúc của bản thân, thậm chí họ không còn nhận ra đâu là lỗi sai của mình. Chìa khóa để bước đến những thành công chính là bạn cần biến những thất bại trở thành động lực cố gắng cải thiện, tạo cho bạn niềm tin hy vọng tiếp tục mỗi khi bạn vấp ngã.
6. Bạn là người không giữ trong lòng những hận thù
Những cảm xúc tiêu cực thường mang theo tâm oán hận, khiến bạn căng thẳng. Theo thời gian, nó có thể tàn phá cơ thể bạn, gây ra những hậu quả không tốt đối với sức khỏe. Những nhà nghiên cứu thuộc đại học Emory đã chỉ ra rằng, căng thẳng có thể gây ra bệnh huyết áp cao và tim. Những người có chỉ số EQ cao biết cách tránh những cảm xúc oán hận. Bây giờ tốt hơn nhưng cũng có thể cải thiện sức khỏe của bạn.
7. Bạn không cần tìm kiếm sự hoàn hảo
Những người có EQ cao sẽ không lấy hoàn hảo làm mục tiêu bởi vì họ hiểu nó không tồn tại. Khi lấy hoàn hảo làm mục tiêu, bạn luôn có cảm giác thất bại dai dẳng vì bạn đã dành hết công sức của mình nhưng vẫn không đạt được. Để rồi bạn ngồi than vãn rằng kết quả không đạt được và bạn nên làm khác đi thay vì tiếp tục tiến về phía trước.
8. Hạn chế lượng caffein
Uống quá nhiều caffein sẽ kích hoạt giải phóng adrenaline, loại hoormon kích thích cơ thể ở trạng thái hưng phấn, cao trào. Tuy nhiên, một lượng caffein vừa đủ là tốt, nhưng quá nhiều sẽ khiến bạn không kiểm soát được hành vi và cảm xúc của bản thân. Tóm lại caffein có thể trở thành rắc rối, vậy nên những người có chỉ số EQ cao thường tìm cách trách xa.
9. Bạn ngủ đủ giấc
Thật khó để nói quá tầm quan trọng của giấc ngủ để tăng chỉ số EQ và khả năng kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể lấy lại năng lượng đã mất trong ngày, vậy nên khi không ngủ đủ giấc bộ não và trí nhớ thường giảm sút, vì vậy đối với người có chỉ số EQ cao, giấc ngủ thường là ưu tiên hàng đầu.
10. Bạn ngừng nói chuyện tiêu cực
Bạn càng suy nghĩ nhiều về những điều tiêu cực, bạn càng cho chúng sức mạnh nhiều hơn. Hầu hết những suy nghĩ tiêu cực đều mới chỉ là suy nghĩ và chưa trở thành sự thật. Nếu càng suy nghĩ về nó, mức độ tần suất xuất hiện của nó càng trở nên dày đặc hơn. Những người có chỉ số EQ cao thường biết cách để thoát khỏi vòng tuần hoàn tiêu cực và thúc đẩy bản thân hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn.
11. Không ai có thể hạn chế niềm vui của bạn
Những người có cảm xúc thông minh thường hiểu rõ về bản thân mình nên họ không dễ dàng bị ai đó cản trở niềm vui của mình. Họ không lấy bản thân để so sánh với người khác, mà luôn hiểu rõ mình cần điều gì.
Không giống như IQ, EQ có thể cải thiện. Nếu mỗi ngày bạn đều tự rèn luyện những thói quen những người có chỉ số EQ cao, nó sẽ trở thành một phần của bạn. Những thói quen tiêu cực cũng biến mất và rồi bạn sẽ phản ứng với môi trường xung quanh bằng EQ mà không cần suy nghĩ nhiều về nó.