Vào một vài thời điểm nhất định, tôi cảm thấy tôi khác thường. Khác thường theo nghĩa tốt và xấu. Đó là lúc tôi cảm thấy mình như con cừu đen giữa bầy cừu trắng vậy. Dù tôi có cố gắng lẩn trốn, trốn tránh vào trong đám đông hỗn loạn, cái màu đen không lẫn đi đâu được ấy vẫn chềnh ềnh một cục hiện lên giữa bao người.
Đó là khi cái suy nghĩ mình không thuộc về nơi này hiện lên trong tâm trí tôi.
CON CỪU ĐEN NHUỘM TRẮNG, VẪN SẼ LÀ CON CỪU ĐEN
Có những thời điểm nhất định có thể bạn sẽ cảm thấy mình không thực sự hợp với nơi bạn đang đứng. Không có nhiều dấu hiệu rõ ràng lắm, và cũng sẽ chẳng có ai nói cho bạn về điều này, nhưng theo một cách nào đó, bạn sẽ tự nhận ra được điều đó.
Đó là khi những câu chuyện của chúng ta với những người xung quanh không thực sự ăn nhập với nhau. Ta cảm thấy thoải mái với chủ đề A nhưng họ chẳng hào hứng lắm với đó, và ngược lại. Ta cảm thấy diện đồ này đẹp, nhưng họ thì không. Họ nghĩ câu chuyện này chỉ là bình thường, mình chỉ đang làm quá lên mọi thứ, nhưng ta lại cảm thấy đây là vấn đề không thể nào thoát ra khỏi tâm trí mình.
Nếu bạn đã từng trải qua những điều đó, tôi tin rằng, cũng đã có lúc, bạn ngờ hoặc về bản thân. Đó là một hiệu ứng tâm lí khá dễ hiểu, theo cách tôi hiểu là như vậy. Dù ta có tin tưởng vào một điều gì đó mạnh mẽ, mãnh liệt đến thế nào thì khi có sự xuất hiện của đám đông, ta cũng vẫn sẽ lung lay vì điều đó. Đa số đánh bại thiểu số, từ khi còn nhỏ xíu câu này đã được nghe nhiều lắm rồi. Sự ngờ hoặc sẽ đi một câu nói, ý kiến đánh giá của mình về một vấn đề, sự vụ nào đó. Thế rồi, nó sẽ lan ra thành một thứ gọi là quan điểm, góc nhìn, cách sống… Và có thể có một lúc nào đó, ta ngờ hoặc chính mình. Liệu cái sự khăng khăng đi theo quan điểm của mình, có thực sự đúng?
Khi sai thì im lặng. Không biết thì dựa cột mà nghe. Và chúng ta thường như vậy. Khi cảm thấy có những điều bất thường, những điều không ổn chĩa về phía mình, ta thường có xu hướng phản ứng thông thường là co mình trong vỏ ốc, chỉ cố gắng né tránh đợi cơn bão tan. Điều này giống như một con cừu đen cố gắng lẩn trong đám đông cừu trắng. Nó im lặng, nó thu mình, nó cố gắng làm cho mình như biến đi mất.
Nhưng bạn của tôi ơi, có một sự thật là, cừu đen vẫn là cừu đen. Dù nó cố gắng sống như một con cừu trắng, im lặng chìm vào đám bông trắng, màu đen của nó vẫn là một điều không thể che giấu được. Có những điều không thể thay đổi được, gọi là bản chất. Cha mẹ sinh ra, bản thân tự nhận thức đã như vậy thì dù có cố gắng đến chừng nào, ta vẫn là ta, là con cừu đen.
Điều đầu tiên cần nhớ để tiếp tục tồn tại trên thế giới này, với tư cách là một con cừu đen, hãy chấp nhận mình là một con cừu đen, và mình khác biệt.
CỚ SAO CỪU ĐEN LẠI CỨ PHẢI LAO VÀO BÊN CẠNH NHỮNG CON CỪU TRẮNG?
Chỉ có mình giống mình, là đơn độc. Không thuộc về đám đông nào hết.
Có thể không nói ra nhưng tôi tin rằng, từ trong thâm tâm của mỗi người, chúng ta đều luôn tìm kiếm một đám đông của mình. Từ khi sinh ra, được sống trong cộng đồng, chúng ta đã vẫn luôn có cảm giác cần có một đám đông mình thuộc về, nơi mà cách chúng ta suy nghĩ giống họ, cách chúng ta nói cười giống họ, những mối quan tâm của ta họ cũng có chung, và nhiều điều khác nữa. Đó dường như là một phần của sự an toàn chúng ta tìm kiếm.
Khi nhận thức ra được mình là một con cừu lạc loài, điều đó lại càng sâu sắc thêm bên trong con người ta. Nếu là một con cừu đen, ta không thuộc về cộng đồng mà ta vẫn cứ tưởng mình là một phần. Chúng ta cô độc và lạc lõng. Chúng ta mất đi một lớp phòng thủ an toàn những tưởng vẫn vững chãi bấy lâu nay. Tồn tại là một, là riêng, là khác biệt.
Có nhiều người nói về sự khác biệt như một sự tự hào. Đôi khi tôi cũng nói về sự khác biệt của mình với một sự tự hào, tự kiêu hay cái gì đó tương tự vậy. Tôi nói về mình, một kẻ đi thích người khác nhưng chẳng bao giờ có ý định yêu hay tỏ tình, một kẻ quá cao ngạo để chấp nhận những sự bình thường mà những người khác vẫn coi là chấp nhận được. Tôi tự mãn về điều đó. Tôi tin rằng, một lúc nào đó, bạn cũng đã từng như vậy. Hay ít nhất, giới truyền thông quảng cáo vẫn luôn khích lệ chúng ta tin vào điều đó.
Nhưng thực ra, nếu nhìn nhận một cách tỉnh táo, đây là một trong những biểu hiện rõ nét nhất của việc ta cảm thấy đơn độc. Cuộc sống là của ta. Ta sống ra sao, cảm thấy thế nào, ta không có nghĩa vụ phải tung hê, phải lên tiếng hô hào rằng thế này thế kia “Ta khác biệt”. Nếu hạnh phúc với điều đó và coi nó như một điều tất yếu hiển nhiên, chúng ta đã không nhắc đến điều đó nhiều đến vậy. Chẳng qua là, ta sợ. Chẳng qua là, ta cảm thấy cần một lí do bào chữa cho sự khác lạ lạc lõng, cho việc không thuộc về đám đông của mình. Và vô hình trung, đó là bằng chứng rõ nét nhất của việc chúng ta đang đi tìm kiếm một đám đông thuộc về.
THẬT MAY LÀ, CÓ MỘT BỘ TỘC CỪU ĐEN TỒN TẠI
Đó là điều tôi vẫn luôn tin tưởng. Và đó cũng là điều tôi hi vọng bạn nhớ nhất, trong 1500 từ dài đặc này. Vẫn sẽ luôn tồn tại một bộ tộc cừu đen. Dù bạn là con cừu đen kì lạ thế nào, thế giới cũng vẫn sẽ luôn tồn tại năm, sáu, hay hàng trăm, hàng triệu con cừu giống bạn. Họ cũng mang trong mình lớp lông đen thui bị xa lánh, hành động chẳng giống ai và có lẽ, cũng có lúc họ hoang mang và ngờ hoặc bản thân, giống như bạn của hiện tại.
Khi bạn đến bên họ, thay vì xa lánh bạn giống như những con cừu trắng, họ sẽ chào đón bạn. Đơn giản là vì, họ giống bạn. Họ chấp nhận bạn với con người của chính bạn thay vì bộ lông được sơn trắng xóa hồi trước. Họ nhìn thấy những điều tốt đẹp, những giá trị tạo ra bạn là chính “bạn”.
Nếu là một con cừu đen, hãy tin tưởng rằng, bạn sẽ tìm thấy những con người đó. Sớm thôi, tôi tin là vậy. Họ cũng hâm, cũng điên, cũng tin tưởng vào những giá trị không phải ai cũng tin tưởng, giống như bạn. Bởi vì, họ cần bạn, và họ hiểu bạn cần họ.
Để làm được điều đó, bạn cứ sống thôi. Theo kinh nghiệm của bản thân mình, một người đã chạy đi vòng quanh, qua nhiều tổ chức khác nhau để tìm kiếm bộ lạc của mình, tôi chỉ khuyên bạn cứ sống thôi. Bạn chỉ cần cứ sống, cứ tin tưởng bản thân, nghiêm túc với những suy nghĩ, những ý định, những ước mơ của mình và tiến về phía trước. Bước một bước, một vài con cừu trắng sẽ bước theo chỉ trỏ. Bước hai bước, một vài con bắt đầu hét vào mặt bạn. Bước ba bước, có lẽ, con cừu trắng nào đó sẽ lao ra đánh đập bạn. Bạn sẽ bị thương, bạn sẽ cảm thấy tồi tệ, nhưng bạn của tôi ơi, có nhìn thấy ở đằng xa kia lố nhố cái gì không? Đám đông đằng kia, tại sao các con cừu trắng bước đến rồi lại hãi hùng chạy ngược lại vậy?
Chính là bộ tộc những con cừu đen của bạn đó. Họ đang chờ bạn ở cuối chặng đường. Sẽ còn những đau khổ, sẽ còn những hoài nghi, và sẽ còn những tổn thương thể xác và tinh thần, nhưng, bạn dám bước thêm một bước nữa, từng chút từng chút một, tiến đến bộ lạc của mình chứ?
Tôi tin rằng, chúng ta làm được.