Bạn có nhận ra là nỗi đau luôn đau đớn, dù có nghiêm trọng hay không, nó cũng khiến chúng ta nhức nhối như vậy? Cho dù là về thể xác hay tinh thần, dường như nỗi đau nào ta đang gánh gồng lúc này cũng tồi tệ hơn bất cứ thứ gì chúng ta đã từng gặp phải trước đây.
Đó là bởi vì chính ta đang cảm nhận nó, ngay bây giờ , trong hiện tại. Ta có thể đã phải trải qua những điều tồi tệ hơn gấp nhiều lần trong quá khứ, nhưng giờ nó chỉ là ký ức. Ta nhớ nỗi đau trước đây, nhưng ta cảm thấu nỗi đau đang hiện hữu.
Tôi đã có hai ca phẫu thuật thoát vị trong vài năm qua. Sau lần thứ hai, bác sĩ nói với vợ tôi: “Chồng của bà chuẩn bị than rằng lần này không biết còn đau hơn lần trước bao nhiêu cho mà xem. Nhưng sẽ không như ổng nghĩ đâu. Thực tế nó cũng vẫn như lần đầu tiên thôi. Có điều ổng sẽ không nếm trải cái cảm giác “của lần trước” (Nhớ là nó vẫn đau như nhau nhé!), mà là của bây giờ, của hiện tại. Ổng sẽ cảm thấy đau đớn hơn bất kì cái đau gì từ trước đến giờ”Và ông bác sĩ ấy đúng. Tôi đã nghe thấy cuộc nói chuyện đó, nên tôi đã bớt phàn nàn lại.Còn vợ tôi thì chỉ mỉm cười.
So sánh nỗi đauTất cả chúng ta có lẽ đều đã từng phải vật lộn với những khoảnh khắc đau đớn, mệt mỏi, và đã từng kể cho người khác nghe về nó. Chúng ta đã cố gắng tìm kiếm sự đồng cảm, nhưng mọi người lại thường hay đáp lại bằng cách miêu tả một trải nghiệm tồi tệ khác của họ trong quá khứ, cố chứng minh cho chúng ta thấy rằng nỗi đau của họ hoàn toàn nghiêm trọng hơn. Dường như họ ngầm muốn nói, “Anh nghĩ rằng anh đã trải qua điều tệ nhất à? – Vậy anh phải nghe tôi đã trải qua cái gì đây này…”Điều này không dễ chịu cho lắm.
Tôi đã học được một bài học rất quý giá về việc so sánh nỗi đau vài năm trước, từ một người bạn tốt, anh đã trưởng thành qua nhiều sóng gió của cuộc đời.
Roger và tôi khi đó đang lái xe cùng nhau từ Phoenix đến Prescott, Arizona. Anh ấy là một người bạn, và là mục sư của một nhà thờ ở ngoài Phoenix. Tôi chuẩn bị nói chuyện tại một khóa tu mà anh ấy đã sắp xếp cho những người đàn ông của nhà thờ tại một trung tâm nhập thất trên núi.Mấy đứa con của tôi lúc đó đang là thanh thiếu niên, và chúng như vậy thì. .ừm, chúng vẫn còn trẻ. Ở cái thời điểm đó, đã đưa ra những quyết định bồng bột mà tôi chẳng thể nào hiểu nổi
Tất cả các bậc cha mẹ, như tôi, hẳn là đều đã từng thắc mắc tại sao bác sĩ lại không gửi về nhà một bản hưỡng dẫn nuôi dạy đầy đủ ngay khi những đứa trẻ được sinh ra?
Trong một cuộc trò chuyện đầy thử thách với đứa con gái tuổi vị thành niên, tôi không thể hiểu tại sao con bé không chịu nghe lời khuyên của mình (lời khuyên mà tôi cho là rất đúng, tất nhiên, trong mắt tôi là thế). Con bé và em trai nó, tôi cho rằng chúng thực sự là những đứa trẻ khôn ngoan và chững chạc, nhưng đôi khi chúng cứ khăng khăng đòi làm những điều thật điên rồ. Rồi cuối một cuộc trò chuyện nọ, con bé đã nói với tôi rằng “Nhưng, bố ơi. . . Hãy để con phạm sai lầm của riêng con”Ngay lúc ấy điều con bé nói chẳng có ý nghĩa gì với tôi, với một tâm trí đang quay cuồng, bối rối, thất vọng. Suốt thời gian đó, tôi chỉ biết nghĩ về điều này, và tôi không thể nào rứt ra được. Roger chăm chú lắng nghe tôi chia sẻ nỗi niềm đau đáu của mình. Tôi biết mọi thứ sẽ ổn thôi, nhưng lúc ấy tôi đang ở giữa trận chiến – và điều đó thật đau đớn. Tất cả những gì tôi tập trung vào là cảm xúc của mình, và Roger đã giúp tôi lấy lại bình tĩnh.
Sau khi kêu ca được khoảng nửa tiếng, tôi đột nhiên cảm thấy xấu hổ.Tôi cứ lan man về nỗi đau mà tôi đang cảm thấy – nỗi đau của tôi sẽ sớm qua đi khi gia đình tôi chịu ngồi xuống giải quyết với nhau. Còn Roger, anh có một cậu con trai 8 tuổi đang đối diện với tử thần vì ung thư. Cậu bé chỉ còn khoảng 3 tháng để sống. Nói về nỗi đau…Tôi đã bị cuốn vào nỗi đau của chính mình đến nỗi quên mất những gì người bạn của mình đang trải qua. Nỗi đau của tôi chỉ là trong khoảnh khắc; nhưng của anh ấy sẽ là vĩnh viễn.Tôi không thể tin rằng mình đã vô ý và nhẫn tâm như vậy.“Roger“,Tôi nói, ngay lập tức,” Mình không thể tin vào những gì mình đã làm. Mình đã than vãn về việc mấy đứa con của mình chỉ vẫn là những trẻ, còn cậu, cậu sẽ mất đi đứa con của mình. Mình cảm thấy rất có lỗi .. . nỗi đau của mình chẳng là gì so với cậu, vậy mà mình lại chẳng phút nào nghĩ về những gì cậu đang phải chịu đựng.”
Tôi không bao giờ quên những gì anh đã nói với tôi vào ngày hôm đó:“Đừng quá lo về nó. Đau là đau. Đó là một điều mà mình đã học được sau tất cả. Khi cậu đau, cậu biết cậu đang đau đớn. Những gì mình đang trải qua có thể còn kéo dài lâu hơn nữa, nhưng điều đó không có nghĩa là cậu tổn thương ít hơn.”Anh nói tiếp: “Chẳng ai thích nỗi đau cả. Phải, đứa con trai bé bỏng của mình sắp ra đi rồi, và nó khiến mình đau như điên dại. Đôi khi, đó là tất cả những gì luẩn quẩn trong đầu mình. Nhưng nếu cậu bị gãy tay hoặc bỏng tay hoặc mất việc, nó cũng sẽ đau phát điên như vậy. Chúng ta không thể so sánh. Chúng ta chỉ có thể đồng cảm hơn với người khác khi hiểu mỗi người đều có nỗi đau của riêng mình.”
Hãy bắt đầu như thế này:Nghĩ về một người bạn đang trải qua một tình huống rất khó khăn:•Chẳng hạn mối quan hệ quan trọng nhất của họ đang bế tắc.•Chẳng hạn họ mắc một căn bệnh mãn tính hoặc đã đến giai đoạn cuối.•Chẳng hạn họ vừa mới mất một thành viên trong gia đình và đang đau buồn vì sự mất mát ấy
•Chẳng hạn họ đang nhìn một giấc mơ lụi tắt, hoặc một cơ hội tan biến.•Chẳng hạn họ đã được thông báo chấm dứt công việc của họ.Bây giờ, hãy nghĩ về điều khó khăn nhất mà bạn đã phải đối mặt gần đây (hoặc hiện đang phải đối mặt). Nó khiến bạn thấy như thế nào? Nắm bắt cảm giác đó càng chi tiết càng tốt.Khi bạn so sánh nỗi đau của bạn với nỗi đau của bạn bè, điều gì sẽ đi qua tâm trí bạn?
Làm thế nào bạn có thể nắm bắt thái độ chính xác về nỗi đau của chính bạn, và cho phép bản thân bạn cảm nhận nó một cách trung thực?Và làm thế nào bạn có thể giúp đỡ bạn bè của bạn với nỗi đau của họ mà ngừng so sánh nỗi đau của họ với nỗi đau của bản thân? Bạn sẽ làm gì tiếp theo những ngày tới để đi cùng họ trong hành trình của họ?Bạn không thể khiến nỗi đau của họ biến mất – hoặc làm điều ấy với chính nỗi đau của mình. Nhưng bạn không chỉ có một mình, bạn không chịu đựng tất cả trong đơn độc.